Wyłączyć alarm w swoim mózgu. Część I. Co zrobić, gdy emocje przejmują kontrolę?
Rozumiejąc, jak działa ludzki mózg, wykorzystaj tę wiedzę w praktyce, by w pierwszej kolejności pomóc sobie, a potem swojemu dziecku. Najważniejsze, to znaleźć sposób, by emocje opadały do bezpiecznego poziomu, bo wtedy łatwiej sobie ze wszystkim poradzisz i zapanujesz nad swoim i dziecka zachowaniem.
Gadzi mózg “odpala” się błyskawicznie, trochę tak jak komputer od Apple. Otwierasz, bach i wszystko w pełnej gotowości! Możesz walczyć do upadłego.
Kora mózgowa potrzebuje czasu, by się “załadować”, tak jak komputer z oprogramowaniem Microsoft. Jeśli chcesz nad sobą zapanować, musisz podejść do problemu strategicznie, musisz dać sobie czas i wykonać pewien wysiłek, by obniżyć poziom swoich emocji i uruchomić “ludzkie” myślenie.
Monitorowanie natężenia emocji. Uważaj na 5tkę!
Najważniejsze to nauczyć się monitorować poziom emocjonalnego wzburzenia. Pomocne może być wizualizowanie „w swoim ciele” miarki z podziałką od 0 do 10. Emocje opadają i podnoszą się na tej skali, w zależności od różnych czynników (stresorów). Dobrze jest zawczasu zadbać o to, by emocje znajdowały się na poziomie 0-4. Gdy emocje sięgną powyżej 5ciu na skali…nie będzie ratunku, racjonalne myślenie pryśnie jak bańka mydlana, zachowanie nie będzie podlegało świadomej kontroli! Zacznij od codziennej obserwacji swoich emocji, by nauczyć się rozpoznawać jaki jest ich poziom. Sytuacje, gdy czujesz się bezpiecznie, zrelaksowana i pewna siebie oraz otwarta na relację z drugim człowiekiem, to poziom 0-4. Gdy jakieś zdarzenie, rozmowa z kimś, bodziec Cię „zestresuje”, pobudzi, „podniesie ciśnienie”, tak, że czujesz się zmieszana, spięta, wytrącona z równowagi, to poziom 4-6. Sytuacja, gdy czujesz, jak Cię „szlag trafia”, narasta w Tobie złość, furia i chcesz skrzywdzić, zaatakować inną osobę lub nawet to słownie i fizycznie robisz, to pozycja 7-10 na skali. Przy takim natężeniu emocji nie masz nad sobą kontroli, nie masz świadomości tego, co robisz i mówisz i możesz tego nawet nie pamiętać… Dostępne są jedynie reakcje ZWIERZA.
By nie dopuszczać do sytuacji utraty kontroli, uważnie obserwuj natężenie emocji (złości, bezsilności, frustracji, lęku, wstydu, poczucia winy). Uważaj na momenty, gdy czujesz, że emocje podchodzą pod 5 na skali. Już wtedy zacznij działać, by obniżyć w pierwszej kolejności swój stres, by powstrzymać mózg przed przełączeniem w tryb zwierzęcych reakcji.
Jak w KRYZYSOWEJ SYTUACJI zapanować nad GADEM w sobie?
Szukaj aktywności, które obniżą Twój poziom stresu, wyhamują pobudzenie układu nerwowego i powstrzymają nadchodzącą falę, by nie przekroczyła 5tki. Postaraj się uspokajać tak długo, aż fala opadnie do bezpiecznego poziomu 0-4.
Wypróbuj poniższe “uspokajacze”:
- odcięcia od stresora: jeśli jest to możliwe wyjdź (na dłuższą chwilę, min 10 minut) do innego pokoju, na balkon, do łazienki.
- fizycznego rozładowania napięcia: wal pięścią w łóżko, zrób kilkanaście pajacyków, stań w kącie i rozpychaj ramionami ściany lub “przepychaj ścianę do sąsiada”, porwij gazetę – AŻ CI NAPIĘCIE PRZEJDZIE. Chyba, że ten sposób tylko wzmaga złość – wtedy jest to sygnał, że trzeba spróbować czegoś innego.
- głębokiego oddychania i wizualizacji: z każdym wdechem wyobraź sobie, że wdychasz uspokajające i kojące, chłodne zielone/niebieskie powietrze. Z każdym wydechem wyobraź sobie, że Twój organizm opuszcza gorące czerwone/pomarańczowe powietrze i trudne emocje. Powtórz to minimum 10 razy, wdech powinien zajmować 4 sekundy, bezdech 2 sekundy, wydech 4 sekundy.
- słuchania muzyki: włącz swoją ulubioną muzykę/ muzykę relaksacyjną a może jakieś piosenki dla dzieci (np. Fasolki). Sprawdź która melodia obniża Twój poziom stresu.
- nazywania swoich emocji: Czuję się strasznie wściekła/y, bo w głębi serca: czuję się lekceważona/y, nieszanowana/y …boję się… czuję się bezsilna/y…wstyd mi… TO TYLKO MOJE EMOCJE. MOJE DZIECKO NIC O NICH NIE WIE. TO NIE JEGO WINA, ŻE JA TAK SIĘ CZUJĘ.
- strategicznego myślenia: JAKĄ MATKĄ/ OJCEM CHCĘ BYĆ dla mojego dziecka? Czy takim jak moi rodzice? To nie jest koniec świata. Dziecko tak reaguje, bo inaczej jeszcze nie potrafi. Moje dziecko nie jest “złe”, ani “złośliwe”. W jego mózgu włączył się alarm i ja muszę mu pomóc go wyłączyć. W MOMENCIE KIEDY MOJE DZIECKO NAJMNIEJ NA MOJĄ MIŁOŚĆ ZASŁUGUJE, NAJBARDZIEJ TEJ MIŁOŚCI POTRZEBUJE. Nie chcę być agresywna/y, nie chcę fizycznie i psychicznie mojego dziecka NISZCZYĆ. KOŃCZĘ Z TYM! Wracam i DAM RADĘ
- wzruszenia: przypomnij sobie wzruszające chwile: pierwsze śpioszki dziecka, pierwsze buciki, jego bezzębny uśmiech, słowo “mamusiu/ tatusiu”, zapach śpiącego dziecka, rysunek, jaki Ci dziecko dało, wspólne chwile radości, momenty, gdy dziecko obejmuje Cię ciepłymi, lepkimi rączkami lub patrzy Ci głęboko w oczy z miłością…
- wcześniej przygotuj specjalnie na tę okazję pudełko wzruszeń. Włóż różne pamiątki (np. odcisk stópek, bransoletkę szpitalną z datą urodzenia dziecka), zdjęcia przedstawiające piękne chwile, laurki od dziecka, napisane własnoręcznie cytaty czy postanowienia np: Dla Ciebie synku dam radę… Dam Ci dobry przykład córeczko i zapanuję nad swoimi emocjami… Wiem, że to ode mnie zależy jaka/i będziesz w przyszłości – chcę dać Ci szczęśliwe wspomnienia i życiową siłę…
- Możesz też wcześniej napisać do siebie krótki list na taką chwilę i włożyć go do tego pudełka. List może się zaczynać np. od takich słów: “(swoje imię) z przyszłości…wiem, że czujesz to i to…i chciałabyś zrobić to i to… PROSZĘ NIE RÓB TEGO, NIE KRZYWDŹ SWOJEGO SYNA/CÓRKI…przypomnij sobie, jak się potem strasznie czujesz… Wiem, że kochasz swoje dziecko i chcesz dla niego dobrego życia. (IMIĘ DZIECKA) nie chce źle, ale po prostu chwilowo nie potrafi inaczej, ma jeszcze niedojrzały mózg. Emocje nim/nią zawładnęły i nie umie sobie poradzić z nimi. Jest tak bardzo wrażliwym dzieckiem i dlatego tak reaguje. MOŻESZ INACZEJ. WIERZĘ W CIEBIE. OKAŻ SOBIE I DZIECKU SZACUNEK. Jesteś dla niej/jego najważniejszym wzorem, lustrem, RATUNKIEM w sytuacji kryzysowej, jak TA SYTUACJA właśnie. Swoją dobrą reakcją pomożesz jej/jemu zapanować nad sobą, rozwinąć potrzebne umiejętności…pomoże to jej/jemu w dorosłym życiu. Twój syn/córka kocha Cię najbardziej na świecie i może liczyć teraz tylko na Ciebie i Twoją mądrą miłość. Z całego serca Cię wspieram teraz i trzymam za Ciebie kciuki. Jesteś DOBRĄ MATKĄ. Ta chwila kryzysu może się jeszcze zamienić w SUKCES.”
- wróć i “wdróż procedurę” GAD/SSAK/CZŁOWIEK (o tym w kolejnym materiale). Zapraszam do subskrypcji.
Jak powstają teksty na bloga?
Jestem nie tylko człowiekiem, kobietą, córką, siostrą, żoną, matką, szwagierką…ale także psychologiem i psychoterapeutką z ponad 15 letnim doświadczeniem zawodowym 🙂
To znacznie poszerza moje horyzonty i pomaga lepiej rozumieć siebie, swoje doświadczenie, emocje i ukryte motywy, jednocześnie rozumiejąc i szanując, co przeżywa drugi człowiek w relacji ze mną.
W pracy zawodowej, pomagam ludziom odzyskać nadzieję, że są w stanie pokonać kryzys i impas, w jakim się znaleźli. Oprócz pokonania kryzysu, pomagam także zrozumieć, jak budować zdrowe relacje z innymi, jak odczuwać i konstruktywnie wyrażać emocje i potrzeby, tak by w swoim życiu sięgać po to, co najlepsze!