Co mówić osobie w depresji? 

Jest taki rodzaj smutku, pustki, przygnębienia który nie pozwala wstać z łóżka i normalnie funkcjonować. Depresja jest jedną z najczęściej występujących chorób naszych czasów. To zaburzenie, które nie tylko dotyka osobę chorą, ale ma wpływ również na jej otoczenie i relacje z innymi. Pojawia się wiele pytań, m.in. jak rozmawiać z osobą z depresją, by ją wspierać? Co mówić osobie w depresji, a kiedy milczeć?

Jeśli chcesz poznać objawy depresji, dowiedzieć się, kiedy jest potrzebna pomoc specjalisty i czego nie mówić osobie z depresją, przeczytaj poniższy wpis. 

Co mówić osobie z depresją – najczęstsze objawy 

Mówi się, że depresja to choroba współczesności. Coraz więcej zachorowań sprawia, że to temat, który coraz częściej pojawia się w mediach. Czy wiemy jednak, jak różnorodne i nieoczywiste objawy mogą świadczyć o depresji? Warto je znać, ponieważ nie mamy pewności, z czym mierzy się najbliższa osoba z naszego otoczenia – ktoś bliski z rodziny, przyjaciel, koleżanka z pracy. To daje nam możliwość odpowiedniej reakcji. 

Zanim przejdziemy do tego, co mówić osobie z depresją, zastanówmy się, jakie są ostrzegawcze i jak szybko rozpoznać problem najbliższej nam osoby. Depresja to choroba która ma wpływ na cały organizm chorego – nie tylko na sferę psychiczną, ale również fizyczną.  

Do najczęściej występujących objawów depresji zaliczamy: 

• utrzymujące się uczucie przewlekłego zmęczenia, 
• długotrwały zły nastrój, 
• brak radości z życia, nawet w związku z wydarzeniami, które zazwyczaj dawały przyjemność i poprawiały samopoczucie, 
• brak ochoty do życia, poczucie beznadziei, myśli, że „wszystko jest bez sensu”,  
• brak i motywacji energii do wykonywania jakiejkolwiek czynności (pracy, hobby, a nawet gotowania, sprzątania), 
• problemy z jedzeniem, które mogą objawiać się dwojako: jako całkowity brak apetytu i zmuszanie się do przyjmowania minimalnych ilości jedzenia lub objadanie się bez opamiętania, 
• trudności ze snem, w tym bezsenność lub potrzeba zbyt dużej ilości snu i problemy z porannym wstawaniem z łóżka, 
• dekoncentracja, trudność z zebraniem myśli, problemy z wykonywaniem obowiązków zawodowych, 
• w związku z powyższym często brak wiary w siebie, obniżenie poczucia własnej wartości, 
• rozdrażnienie, złość bez powodu, 
• celowe odsunięcie się od ludzi, unikanie kontaktów z rodziną czy znajomymi, spędzanie czasu w samotności, 
• zachowania autodestrukcyjne, często myśli samobójcze lub próby samobójcze. 

Jeśli zauważymy te symptomy u bliskiej osoby, w naszej głowie powinna zapalić się czerwona lampka. Już wtedy, zastanówmy się dwa razy, co powiedzieć, jakich słów użyć, nawet w niezobowiązującej rozmowie o samopoczuciu. Cały czas obserwujemy zachowanie osoby, której obniżony nastrój nas niepokoi. Być może to chwilowe, a być może świadczy o rozwijającej się chorobie. 

Osoby chorujące na depresję mogą doświadczać również objawów fizycznych. To np.:

• nagłe uczucia duszności, 
• nieprzyjemne kołatanie serca, 
• ciągłe wrażenie ucisku w gardle (jak podczas ekstremalnie stresującej sytuacji, np. podczas egzaminu),
• mdłości, zaparcia, 
• zaburzenia cyklu miesiączkowego.  

Jak wspierać osobę z depresją? 

Warto zacząć od przemyślenia naszej ogólnej postawy i zrewidowania tego, co myślimy o samej depresji. To również przekłada się na to, w jaki sposób rozmawiamy z osoba chorą. 

Najważniejsze jest to, aby nasze zachowanie dawało drugiej osobie poczucia bezpieczeństwa i wsparcia, niezależnie od rozwoju sytuacji czy kondycji psychicznej w danym dniu. Okazujmy zrozumienie i interesujemy się samopoczuciem osoby z depresją. Nie pozwólmy jednak, żeby ten temat całkowicie zdominował nasze rozmowy. 

Jeśli w ogóle zastanawiasz się nad tym, co mówić osobie z depresją, to już świadczy o Twojej wspierającej postawie i trosce. 

Jak rozmawiać z osobą z depresją? Wskazówki  

W przypadku tej choroby pomoc otoczenia to ważny element w powrocie do zdrowia, a nasza obecność ma działanie terapeutyczne. Słowa mają duży wpływ na samopoczucie drugiej osoby, dlatego powinniśmy je dobierać ostrożnie i z wyczuciem.

Co dokładnie mówić osobie w depresji? Pomocne będą wszystkie komunikaty, które będą zapewnieniem wsparcia z naszej strony. Możesz skorzystać z poniższych słów również wtedy, gdy zastanawiasz się, co napisać do bliskiej osoby. Każda forma wsparcia, nawet krótka wiadomość na Messengerze czy wysłana SMS-em, jest na wagę złota. 

Przydatne komunikaty o wsparciu to, m.in.: 

•  „Jestem tu dla Ciebie i w każdej sytuacji możesz na mnie liczyć”, 
• „Chcę, żebyś wiedział/a, że jesteś dla mnie bardzo ważny/, i zawsze Cię wysłucham”, 
• „Poradzimy sobie z tym razem”, 
• „Jestem obok”. 

Nie musimy udawać, że nic się nie dzieje i że nie ma problemu. W rozmowie możemy nawiązać do konkretnego stanu, w jakim jest bliska nam osoba w depresji. To również sposób na to, żeby podkreślać zdrowienie jako proces i nadal dawać wsparcie. Jeśli nie wiesz, co mówić osobie w depresji wykorzystaj poniższe słowa:  

• „Będę Cię wspierać na każdym etapie Twojej drogi”,
• „To wymaga czasu, ale wierzę, że dasz radę z tego wyjść”. 

Nie udawajmy, że wiemy, co czuje druga osoba. Czasami może pojawić się w nas chęć okazania wsparcia w ten sposób, ale w niektórych przypadkach może sprawić, że osoba z depresją poczuje się jeszcze bardziej wyobcowana. Mówmy prawdę, która będzie jednocześnie podkreślać to, że przyjmujemy to, w jaki sposób choroba wpływa na chorego:

• „Nie jestem pewien/pewna przez co przechodzisz, ale pamiętaj, że w każdej chwili możesz do mnie zadzwonić”, 
• „Nie wiem do końca, co czujesz, ale wiem, że Ci ciężko”. 

Bardzo pomocne będą komunikaty odnoszące się do konkretnych działań, w tym udzielenia pomocy, np.: 

• „Co mogę dla Ciebie zrobić?”, 
• „Czy jest coś, w czym mógłbym/mogłabym Ci dzisiaj pomóc?”, 
• „Czy chcesz, żebyśmy wspólnie poszukali wsparcia specjalisty?”. 

Oferując pomoc, pamiętaj o tym, aby nie wyręczać osoby chorej. Proponuj wspólne gotowanie lub zrobienie zakupów. Całkowite przejęcie na siebie obowiązków może przynieść odwrotny skutek. 

Czego nie mówić osobie z depresją?

Już wiesz, co powiedzieć lub jak się zachować, aby dać odpowiednie wsparcie osobie z depresją. A jakich komunikatów unikać, jeśli zależy nam na poprawie samopoczucia bliskiej osoby? Przede wszystkim nie negujmy stanu, w jakim znalazła się osoba chora, nie wprowadzajmy jej w poczucie wstydu, nie oskarżajmy, nie szantażujmy: 

• „Nie przesadzasz czasem z tą całą depresją? Nie jest tak źle”, 
• „Każdy czasem ma gorszy dzień”, 
• „Ty chyba nie wiesz, jakie prawdziwe problemy mają inni ludzie”,
• „Masz tydzień, żeby się ogarnąć i stanąć na nogi”. 

Jeśli zastanawiasz się, co napisać osobie chorej, żeby ją zmotywować działania i walki o siebie, zapomnij o trybie rozkazującym (może naturalnie przychodzić nam do głowy), np.: 

• „Wyjdź do ludzi, od razu poczujesz się lepiej”,
• „Zrób coś ze sobą, ogarnij się”, 
• „Uśmiechnij się, zapomnij o problemach”. 

Wśród zdań znajdujących się na liście zatytułowanej „Czego nie mówić osobie z depresją” są też puste frazesy, które nic nie znaczą. Mogą mieć pozytywny wydźwięk, ale osoba chora może je odebrać zupełnie odwrotnie. To np.: 

• „Nie martw się. Będzie dobrze”,
• „Jutro też jest dzień”,
• „Co Cię nie zabije to Cię wzmocni, pamiętasz?”, 
• „Ludzie przyciągają do siebie to, o czym myślą. Grunt to pozytywne myślenie”. 

Co powiedzieć osobie z depresją w kontekście pomocy specjalisty? 

Jeśli widzisz, że Twoje wsparcie nie wystarcza, a obniżony nastrój i inne symptomy pojawiają się u bliskiej Ci osoby przez dłuższy czas, zaproponuj wsparcie specjalisty. 

Działaj małymi krokami. W pierwszej rozmowie na ten temat zasygnalizuj potrzebę pomocy, w następnej przejdź do konkretów. Jak rozmawiać z osobą z depresją o pomocy psychologa? Możesz powiedzieć: 

• „Widzę, że jest Ci bardzo trudno. Spróbujmy znaleźć kogoś z większą wiedzą, z kim będziesz mógł porozmawiać o Twoim samopoczuciu”,
• „Zawsze chętnie Cię wysłucham. Myślę jednak, że potrzebujesz pomocy specjalisty”. 

Jeśli bliska Ci osoba już korzysta z takiego wsparcia, nie unikaj tego tematu w rozmowie. To również pokazuje Twoje zainteresowanie. Przydadzą Cię pytania: 

• „Czujesz, że spotkania z terapeutą Ci służą?”, 
• „Jak Twoje samopoczucie po zmianie specjalisty/leków/formy wsparcia?”. 

Jak widzisz najważniejsze w relacji z osobą w depresji jest nasza postawa pełna zrozumienia, akceptacji i zainteresowania samopoczuciem drugiej osoby. To, co mówić osobie w depresji, zależy też od jej charakteru. Dopasuj swoje słowa i zachowanie do temperamentu i stanu w jakim obecnie jest, a przede wszystkim wspieraj ją i daj czas.